آشنایی با نحوه بتن ریزی در هوای سرد

طراحی و ساخت ویلا بنا سازان هامرز

طراحی و اجرای دکوراسیون داخلی تهران

مهندس مجری ذیصلاح

نقل از  اخبار ساختمان:

ادامه ی ساخت و ساز در سرما شرایطی دارد که پیمانکاران می بایست آن را رعایت کنند. ابتدا باید تعریف مشخصی از هوای سرد برای ساخت و ساز ارائه داد. طبق تعریف آیین نامه بتن ایران، هوای سرد در حالی حاصل می گردد که در سه روز متوالی شرایط زیر برقرار باشد:

* دمای متوسط هوا در شبانه رو ز کمتر از ۵+ باشد (دمای متوسط روزانه، میانگین حداکثر و حداقل دمای هوا در شبانه روز است)
* دمای هوا برای بیش از نصف شبانه روز از ۱۰ درجه سانتی گراد بیشتر نباشد.

در تعریف قبلی (آیین نامه ی بتن ایران) هوای سرد و قتی حاصل می گشت که دمای هوا در هنگام بتن ریزی کمتر از ۲ درجه سانتی گراد بوده و یا زمین کارگاه در هنگام بتن ریزی یخ زده باشد. بهتر است حتی الامکان تعریف قدیمی نیز در نظر گرفته شود.

ساخت و ساز در هوای سرد همانند هر زمان دیگری به آب نیاز دارد و اگرچه می‌توان با استفاده از روان کننده حجم آب مصرفی را کاهش داد، اما باز همین مقدار نیز مستعد یخ زدن است. این یخ زدگی و لیز شدن سطح سازه بتنی بسیار خطرناک است.

دمای هوای سرد باعث می‌شود که بتن سریع‌تر یخ بزند و سرعت هیدراتاسیون آن افت کند. افت سرعت هیدراتاسیون به این معنی است که بتن دیرتر سفت می شود و این موضوع باعث می‌شود که یخ زدن بتن محتمل تر شود. از طرف دیگر وجود جریان هوا و سرعت بالای آن باعث می‌شود که اجرای سازه بتنی با مشکلاتی همراه باشد.

 

برخی از قسمت‌های ساختمان به شدت تحت تأثیر سرما قرار دارند و باید شرایط لازم برای آنها فراهم شود. این بخش‌ها عبارت‌اند از:

پروژه‌های مرتفع: بتن ریزی در ارتفاع کار بسیار سختی است و به تجهیزات ویژه مانند بالابر و پمپاژ نیاز دارد، حال اگر این پروژه در هوای سرد انجام شود با مشکلات بسیاری همراه خواهد بود.

فونداسیون: فونداسیون یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های یک سازه به شمار می‌رود که حجم بالایی بتن مصرف کرده و در معرض انجماد شدید قرار دارد.

ستون‌ها و پل‌های ساختمانی: این دو بخش از یک سازه بتنی وزن زیادی تحمل می‌کند و استحکام اسکلت سازه به این دو قسمت بستگی دارد. با توجه به اینکه بتن ریزی ستون‌ها و پل‌های ساختمانی با سرعت کم و به کمک نیروی انسانی اجرا می‌شود، هوای سرد و شدت باد می‌تواند ساخت و ساز آنها را به شدت مشکل ساز کند.

تأمین امکانات رفاهی کارگران: کارگران بخش اصلی اجرای یک سازه به شمار می‌روند و وجود آن ها برای اجرای مناسب یک پروژه ضروری است. اما آن چه که اهمیت دارد این است که ساخت و ساز در هوای سرد می‌تواند زندگی آنها را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. از یک سرماخوردگی ساده گرفته تا لیز خوردن و سقوط از ارتفاع همگی می‌توانند عامل تهدید برای سلامتی کارکنان باشند.

نکات مهم اجرای بتن ریزی در هوای سرد

* بتن ریزی در ساعت هایی از روز که هوا گرم تر است انجام شود.

* قالب و میلگردها نباید یخ زده باشد و از ریختن بتن بر روی زمین یخ زده باید خودداری شود.

* حداقل دمای بتن در هنگام ریختن و عمل آوری ۱۰ درجه سانتی گراد باشد.

* عمل آوری تا رسیدن به ۷۰ درصد مقاومت مشخصه بتن ادامه یابد.

* دمای ساخت ، بالاتر از دمای بتن ریزی توسط پیمانکار اسکلت بتنی باشد. این مقدار طبق دستورالعمل باید محاسبه شود.

* اسلامپ بتن تا حد امکان، کمتر اختیار شود.

* حمل و ریختن بتن باید حتی الامکان در اسرع وقت انجام شود و در طول حمل از افت شدید دما جلوگیری شود.

* نباید پس از خاتمه عمل آوری اجازه داد تا بتن سریعا سرد شود و شوک حرارتی به آن وارد شود.

* نباید برای شروع عمل آوری، دمای بتن سریع بالا رود و شوک حرارتی به آن وارد شود.

* استفاده از سیمان هایی که با سرعت واکنش بیشتر توصیه می شود.

* مصرف مواد افزودنی زود گیر کننده در اجرای فنداسیون سوله و اسکلت بتنی اختیاری بوده و در شرایطی که بخواهیم طول مدت عمل آوری را کم نموده و احتمال خسارت را بشدت پائین آوریم ، می توانیم از این مواد استفاده نماییم به شرطی که این مواد استاندارد بوده و برای دوام بتن و میلگرد ضرری نداشته باشد.

* مصرف مواد افزودنی حباب زا معمولا در این بتن ها توصیه می شود. این مواد معمو طول مدت محافظت از بتن را برای جلوگیری از وارد شدن خسارت در اثر یخبندان کاهش می دهند و برای شرایط بهره برداری در محیط سرد و یخبندان مناسب است.

* با انداختن نایلون یا برزنت بر روی سنگدانه ها به ویژه در هنگام شب و بارندگی از خیس شدن آن ها جلوگیری گردد. اگر می توان لحاف پشم شیشه تهیه نمود که رویه آن ضد نفوذ آب باشد، بهتر است.

* در صورتی که بنا به هر دلیلی بخش های فوقانی توده سنگدانه یخ زده باشد، لازم است لایه رویی کنار زده شود.

* با گرم کردن آب و رسیدن به دمای مورد نظر معمولا می توان دمای مطلوب بتن را بدست آورد. مشروط بر اینکه سنگدانه یخ زده مصرف نگردد. البته باید دقت داشت که تا حدی می توان آب را گرم کرد و بیش از آن مقدار توصیه نمی شود.