فونداسیون گسترده چیست؟

طراحی و اجرای دکوراسیون داخلی تهران

مهندس مجری ذیصلاح

طراحی و ساخت ویلا بنا سازان هامرز

از پی های گسترده در ساختمان هایی که روی زمین های قابل تراکم مانند خاک رس، رسوبات آبرفتی و مواد خاکریز قابل تراکم بنا شده و پی های نواری به کار رفته در آن ها پایداری لازم را ایجاد نمی کنند، استفاده می شود.زیرا باعث محکم کاری و جلوگیری از بروز خطرات میشود
به حالت کلی از پی ها برای محکم شدن و استحکام ساختمان هاییست که زمین سست یا شناوری دارند

استفاده از پی های گسترده معمولا به دو شکل صورت می گیرند:

* پی گسترده با لایه بتن تخت
* پی گسترده با لایه بتن پنجه پهن

در پی های گسترده تخت، دال بتنی بر روی یک لایه بتن و یک لایه عایق رطوبتی برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به دال بتنی مورد استفاده قرار می گیرد. این دال در سطح بالا و زیرین دارای آرماتوربندی بوده و در همه قسمت ها دارای ضخامت یکسانی است.

کاربرد پی گسترده

فونداسیون گسترده کاربردهای مختلفی دارد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

* استفاده از پی گسترده برای سازه های سبک بار، روی خاک هایی که از ظرفیت باربری ضعیفی برخوردار هستند، صورت می گیرد.
* پی های گسترده برای مکان هایی که تنوع موجود در خاک، گسترش قابل توجه بار را ضروری می سازد، مورد استفاده قرار می گیرند.
* برای بارهای سنگین از پی های گسترده به جای پی های جداگانه استفاده می شود.
* استفاده از فونداسیون گسترده در مکان هایی که نشست های ناهمسان و احتمال نشست معدنی وجود دارد، صورت می گیرد.
* در مواقعی که زمین زیر بنا مستعد تورم باشد و فشار تورم موجب جا به جایی فونداسیون های منفرد شود، از پی های گسترده استفاده می شود.
* استفاده از پی گسترده در مواقعی مانند ریزش چاه، قنات و ایجاد حفره می تواند مانع از سرایت عوارض نامطلوب به سازه شود.
* از پی گسترده در مواقعی که ضعف استحکام و سختی پی های منفرد و شناژهای رابط نمی تواند باعث تعدیل در نشست های غیر یکنواخت شود، استفاده می شود.
* در مواقعی که بارهای جانبی به طور یکنواخت در روسازه توزیع نشده باشد، ممکن است جا به جایی های افقی بیش از حد مجاز فونداسیون های منفرد را به همراه داشته باشد. در چنین مواقعی استفاده از فونداسیون گسترده با ایجاد یکپارچگی مانع از ایجاد چنین حالتی خواهد شد.
* هنگامی که کف زیر سازه پایین تر از تراز آب زیر زمینی قرار گرفته باشد و آب بندی کف مهم باشد، باید از فونداسیون گسترده استفاده شود. استفاده از فونداسیون گسترده در چنین شرایطی می تواند از نفوذ آب به زیر زمین جلوگیری کرده و علاوه بر آن با زیر فشار مقابله کند.
* ترکیب فونداسیون گسترده با دیوارها و سقف زیر زمین می تواند باعث افزایش باربری و کاهش نشست شود.

روش ساخت فونداسیون گسترده

پی گسترده معمولا به صورت های مختلفی ساخته می شوند که شامل موارد زیر هستند:

* پی صفحه ای ساده
* پی صفحه ای با شناژ
* پی صفحه ای با دیوار محیطی
* پی صفحه ای با دیوار بتنی در یک جهت
* پی صفحه ای با دیوار بتنی در دو جهت

انواع پی گسترده

پی یا فونداسیون گسترده بتن مسلح در سه دسته قرار می گیرد:

* پی گسترده از دال یکپارچه
* پی گسترده متشکل از دال و تیر
* پی گسترده محفظه ای

پی گسترده از دال یکپارچه

پی گسترده از دال یکپارچه، یک دال بتن مسلح یکپارچه با ضخامت یکنواخت است که از آن بر روی خاک هایی که از ظرفیت باربری ضعیفی برخوردار هستند، استفاده می شود. استفاده از پی گسترده از دال یکپارچه به منظور گسترش بار دیوارها و ستون های سازه سبک بار بر روی کل سطح ساختمان صورت می گیرد. این نوع پی می تواند تکیه گاه ستون های بتن مسلح را فراهم کند.

پی گسترده متشکل از دال و تیر

استفاده از پی گسترده متشکل از دال و تیر در فونداسیون های گسترده ای که بارهای سنگین تری تحمل می کنند، صورت می گیرد. در این موارد برای تحمل بارهای سنگین تر دیوارها یا ستون ها، ضخامت دال به عنوان فونداسیون باید از مقدار قابل توجهی برخوردار باشد. در این نمونه فونداسیون، از تیرهایی برای گرفتن بار دیوار یا ستون به منظور گسترش بار روی خاک طبیعی زیرین استفاده می شود.

پی گسترده محفظه ای

پی گسترده محفظه ای در هنگام ساخت زیر زمین های عمیق استفاده می شود. استفاده از پی گسترده محفظه ای در این مورد به منظور کاهش میزان نشست استفاده می شود. به طور کلی می توان گفت پی گسترده محفظه ای می تواند از عمق کامل در طبقه زیرین برخوردار باشد که در این موارد از محفظه های پی برای ماشین آلات مکانیکی انبار استفاده می شود.