مسکن ملی برای دهک‌های پایین جامعه نیست!

مهندس مجری ذیصلاح

طراحی و ساخت ویلا بنا سازان هامرز

طراحی و اجرای دکوراسیون داخلی تهران

یکی از معاونان وزیر راه و شهر‌سازی عنوان داشت که بسیاری از مسکن‌های شهری و روستایی از استحکام لازم و کافی در برابر حوادث غیر مترقبه برخوردار نیستند از سوی دیگر، استقبال یک میلیون نفری از طرح مسکن ملی نشان می‌دهد، تقاضای مصرفی و واقعی برای مسکن در کشور وجود دارد، اما افزایش قیمت مسکن و همچنین تمرکز امکانات ساختمان‌سازی کشور به ویژه امکانات هلدینگ‌های ساختمان‌سازی ذیل بانک‌ها و بیمه‌ها روی ساخت مسکن‌های لوکس زمینه‌ای ایجاد کرده‌است تا از طرفی مسکن متناسب با متقاضی مصرفی ساخته نشود و از طرف دیگر نیز در حدود ۳ میلیون مسکن خالی از سکنه در کشور تلنبار شود که این وضعیت حکایت از خطا در سیاستگذاری بخش مسکن دارد.

در حالی که ظرفیت تولید مسکن در طرح مسکن ملی تنها ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در نظر گرفته شده‌است، تعیین روش پیامکی برای اعلان مشارکت در طرح مسکن ملی باعث شد سیل ثبت‌نامی‌ها از مرز یک میلیون نفر عبور کند، این حجم استقبال از طرح مذکور نشان می‌دهد متقاضیان مسکن تا چه حد نیازمند کمک دولت برای خانه‌دار شدن هستند، زیرا با این وضعیت درآمد و هزینه و پس انداز خانوار دوره دستیابی به آرزوی خانه‌دار شدن چنان به درازا کشیده‌شده‌است که برخی از دهک‌های پایین درآمدی به جز حمایت‌های دولتی راه دیگری برای خانه‌دار شدن ندارند.

اگر چه دولت قرار نیست برای تمام این ۴۰۰ هزار مسکن اقدام به ثبت‌نام کند و در قالب این طرح پروژه مشارکتی نیز طراحی شده‌ است، اما استقبال متقاضیان مسکن از طرح ملی مسکن نشان می‌دهد که رشد ۲۰۰ درصدی قیمت مسکن در دو سال گذشته تا چه حد این طرح را از مقبولیت بالایی برخوردار کرده‌است.

در طرح اقدام ملی مسکن که شرایط متقاضیان را شامل تاهل، فاقد مالکیت مسکونی از اول فروردین ۸۴، عدم استفاده از امکانات دولتی و تسهیلات یارانه‌دار در موضوع مسکن و همچنین سابقه پنج سال سکونت در شهر مورد تقاضا دانسته اینطور وانمود شد که این طرح مشابه و کپی شده طرح مسکن مهر خواهد بود و اقشار کم‌درآمد جامعه می‌توانند پس از ثبت‌نام و آورده ناچیز به صاحب خانه‌شدن در سال‌های آینده امیدوار شوند.

دهک‌های پایین چشم‌انتظار خانه‌دار شدن در طرح ملی مسکن نباشند

اما محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه طرح اقدام ملی مسکن تا حدودی برای اقشار متوسط جامعه تنظیم‌شده و قرار نیست از یارانه دولتی برای آن استفاده شود به نوعی اعلام کرد که دهک‌های یک، دو و سه جامعه چشم انتظار خانه‌دار شدن از قبال این طرح جدید نباشند.

اما با توجه به اینکه قیمت تمام شده برای مسکن ملی هر متر مربع 2/5 تا ۳ میلیون تومان خواهد بود می‌بینیم که باز هم متقاضیان از مسکن ملی استقبال کرده‌اند. اگرچه این آمار‌ها نه برای وزارت راه و شهرسازی و نه برای دولت نباید خوشحال‌کننده باشد؛ بلکه باید تلنگری برای دولت باشد که به‌رغم بالا بودن قیمت مسکن ملی باز هم متقاضیان از آن استقبال می‌کنند.

استقبال یک میلیون نفری از طرح مسکن دولت

آخرین روند ثبت‌نام مرحله دوم طرح اقدام ملی که به روش اینترنتی و پیامکی بوده نشان می‌هد که بیش از یک میلیون و ۶۲ هزار نفر در این مرحله ثبت‌نام کرده‌اند.

استقبال از طرح ملی مسکن تهدید یا فرصت

ایرج رهبر، نایب رئیس انجمن انبوه سازان در پاسخ به این سؤال که استقبال از در طرح ملی مسکن دیده می‌شود، گفت: اگر چه طرح ملی مسکن مشابه طرح مسکن مهر است و تا حدودی از آن الهام گرفته، اما چند تفاوت میان این دو طرح وجود دارد و استقبال از ثبت‌نام در این روز‌ها نشان می‌دهد که با یک تقاضای شدید و پنهان مسکن در کشور مواجه هستیم.

نایب رئیس انجمن انبوه‌سازان تاکید کرد: طرح اقدام ملی مسکن برای متقاضیان دهک‌های متوسط جامعه بابت بازپرداخت ماهانه 1/5 میلیون تومانی اقساط دارد، به نظر می‌رسد این استقبال یک زنگ خطری برای دولت است که به‌رغم تمام این موانع باز هم متقاضیان نسبت به طرح ملی مسکن از خود استقبال نشان می‌دهند. وی افزود:تسهیلاتی که در طرح مسکن مهر به شهر‌های مختلف داده می‌شد با نرخ‌های ۴، ۹ و ۱۲ درصد بود، اما تسهیلاتی که در طرح ملی مسکن قرار است پرداخت شود، نرخ سود ۱۸ درصدی دارد حال به نظر می‌رسد بازپرداخت اقساط با این نرخ سود از عهده متقاضیان خارج باشد، اما ثبت‌نام نشان می‌دهد متقاضیان همچنان به خانه‌دار شدن از سوی دولت امیدوار هستند و به آن چشم دوخته‌اند.

مردم برای خانه‌دار شدن به سیاست‌گذاری دولتی نیازمندند

اما مهدی غلامی، کارشناس مسکن نیز با تاکید بر اینکه اجرای طرح اقدام ملی مسکن بعد از شش سال سکوت در فضای تولید مسکن یک حرکت رو به جلو خواهد بود، گفت: شاید بسیاری از این ثبت‌نامی‌ها نیز حائز شرایط نباشند و خود نیز بر آن واقف باشند، اما به هر حال این حجم از ثبت‌نام نشان می‌دهد که باید طرح ملی مسکن ادامه پیدا کند و محدود به ۴۰۰ هزار مسکن نباشد.

وی ادامه داد: به هر حال طرح ملی مسکن طرح خوبی است، اما باید تداوم داشته باشد و قبل از اتمام ۴۰۰ هزار مسکن مورد اشاره در طرح اقدام ملی مسکن پروژه جدیدی آغاز شود و اتفاقا این بار تعداد آن بیشتر از ۴۰۰ هزار باشد؛ چراکه کشور نیازمند تولید و عرضه مسکن برای متعادل شدن بازار است.

البته بر اساس اعلام دفتر اقتصاد مسکن در مجموع تعداد ۴۳۷ هزار و ۱۱۷ نفر از طریق سامانه مدیریت طرح اقدام ملی مسکن ثبت‌نام کردند. همچنین تعداد پیامک دریافتی طبق آخرین آمار، ۶۲۵ هزار و ۴۸ نفر است که متقاضیان کدملی سرپرست خانوار را به سرشماره ۳۰۰۰۷۳۶۴۰ ارسال کردند.

در مجموع طبق آخرین آمار، تعداد ثبت‌نامی‌ها از طریق سامانه اینترنتی و سامانه پیامکی یک میلیون و ۶۲ هزار و ۱۶۵ نفر است.

گفتنی است که در کشور بافت‌های فرسوده و غیر‌مستحکم زیادی در شهر‌ها و روستا‌ها قرار دارد که یک زنگ خطر در مواقع حوادث غیر‌مترقبه به شمار می‌رود، در عین حال کارشناسان معتقدند اگر دولت بتواند به شکل صحیحی سیاست‌گذاری در بخش ساخت‌وساز داشته باشد می‌تواند از زمین‌های بافت‌های غیر‌مستحکم برای ساخت‌وساز مسکن متناسب با نیاز مصرفی جامعه بهره ببرد، این در حالی است که در کشور از یک طرف تقاضای مصرفی قابل‌ملاحظه‌ای برای وجود دارد از طرف دیگر هلدینگ‌های ساختمان‌سازی بزرگی وجود دارد که با سیاست‌گذاری صحیح در بخش مسکن می‌توان این هلدینگ‌ها و سایر پیمانکاران را در حوزه ساخت مسکن فعال کرد که به همراه این رویداد صنایع و بنگاه‌های وابسته به ساخت‌وساز نیز در کشور فعال خواهد شد.